“Opieka wytchnieniowa” to program uruchomiony przez Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej, mający na celu m.in. wsparcie członków rodzin i osób sprawujących bezpośrednią opiekę nad dziećmi z orzeczeniami o niepełnosprawności.

Program “Opieka wytchnieniowa” – edycja 2023 jest kontynuacją działań z lat 2019- 2022. Doświadczenia płynące z realizacji dotychczasowych edycji programu wskazują na konieczność kontynuacji dotychczasowej pracy w tym zakresie, na potrzebę zwiększenia dostępności tego rodzaju wsparcia dla osób niepełnosprawnych oraz ich opiekunów, i rozwijania systemu opieki wytchnieniowej na poziomie lokalnym.

Program jest kierowany do członków rodzin lub opiekunów, którzy wymagają wsparcia w postaci doraźnej, czasowej przerwy w sprawowaniu bezpośredniej opieki nad dziećmi z orzeczeniem o niepełnosprawności, a także nad osobami posiadającymi orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczenie traktowane na równi z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.

Zapewnienie wsparcia w zakresie usług opieki wytchnieniowej wpisuje się w główny cel państwowego funduszu celowego – Funduszu Solidarnościowego powstałego 1 stycznia 2019 roku na podstawie ustawy z 23 października 2018 roku o Funduszu Solidarnościowym (Dz. U. z 2020 r. poz. 1787, z późn. zm.). Zgodnie z art. 1 ustawy z 23 października 2018 roku o Funduszu Solidarnościowym, celem funduszu jest m.in. wsparcie społeczne osób niepełnosprawnych.

Osobista, stała opieka nad dzieckiem lub dorosłą osobą, której niepełnosprawność związana jest z szerokim spektrum problemów zdrowotnych prowadzących do znacznego ograniczenia samodzielności, bardzo często oznacza konieczność wsparcia w prawie każdym elemencie codziennego życia. Członkowie rodzin, opiekunowie muszą podporządkować swój dzienny rozkład zajęć wykonywaniu czynności związanych z opieką i pomocą, co najczęściej oznacza życie w warunkach ciągłego obciążenia psychofizycznego. Wiele osób w takiej sytuacji rezygnuje z udziału w życiu społecznym, zawodowym, zaniedbuje własne zdrowie i inne potrzeby oraz całkowicie rezygnuje z indywidualnych aspiracji.

Zaangażowanie w sprawowanie opieki często utrudnia podejmowanie innych zadań niezbędnych dla funkcjonowania rodziny i prowadzenia gospodarstwa domowego. Co więcej, kondycja zdrowotna osób sprawujących codzienną długotrwałą opiekę z czasem ulega pogorszeniu, co przekłada się na mniejszą skuteczność, a tym samym obniżenie komfortu życia osoby niepełnosprawnej oraz samego opiekuna.

Opieka wytchnieniowa ma za zadanie odciążenie członków rodzin lub opiekunów osób niepełnosprawnych poprzez wsparcie ich w codziennych obowiązkach lub zapewnienie czasowego zastępstwa. Dzięki temu wsparciu osoby zaangażowane na co dzień w sprawowanie opieki dysponować będą czasem, który będą mogły przeznaczyć na odpoczynek i regenerację, jak również na załatwienie niezbędnych spraw.

Usługi opieki wytchnieniowej mogą służyć również okresowemu zabezpieczeniu potrzeb osoby niepełnosprawnej w sytuacji, gdy opiekunowie z różnych powodów nie będą mogli wykonywać swoich obowiązków. Powinny być prowadzone z zachowaniem podmiotowości osób niepełnosprawnych oraz ich niezależności.

Program ma na celu wsparcie członków rodzin bądź osób sprawujących bezpośrednią opiekę nad:

• dziećmi z orzeczeniem o niepełnosprawności,
• osobami posiadającymi: orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności (zgodnie z ustawą z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2021 r. poz. 573) albo orzeczenie traktowane na równi z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności (zgodnie z art. 5 i art. 62 ww. ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych) poprzez możliwość uzyskania doraźnej, czasowej pomocy w formie usługi opieki wytchnieniowej.

Program “Opieka wytchnieniowa” – edycja 2023 jest realizowany ze środków Funduszu Solidarnościowego. Dotacja przekazana na realizację programu dla gminy Słubice wynosi 20 419,00 zł, a jego całkowita wartość wynosi 20 815,00 złotych. Program ten realizowany jest przez Ośrodek Pomocy Społecznej w Słubicach.

Źródło: Ośrodek Pomocy Społecznej w Słubicach

Zdjęcie: Nathan Anderson